تاریخ طراحی داخلی جلد ۲: پس از انقلاب صنعتی

توضیحات

تاریخ طراحی داخلی جلد ۲: پس از انقلاب صنعتی

در دنیای مدرن، زندگی بشر به طور گسترده در فضا‌های داخلی سپری میشود. ما ممکن است فضای بیرون را برای هوای آزاد و آسمان باز یا برای خالصی از چاردیواری داخلی، دوست داشته باشیم اما علاقه افراد به بیرون ماندن، این حقیقت را نشان میدهد که بخش عمد‌های از زندگی ما در فضا‌های داخلی سپری میشود. ما اغلب، در خانه، آپارتمان یا یک اتاق زندگی مي‌کنیم؛ میخوابیم، میپزیم، میخوریم، حمام مي‌کنیم و وقت آزاد خود را در خانه‌های که شامل فضای داخلی است، میگذرانیم. کار نیز در اداره، کارخانه یا فضا‌های خاصی مثل بیمارستان، تاالر کنسرت، موزه، مدرسه، کالج و سایر فضاها از این دست انجام میشود. دانشمندان حضور بشر روی زمین را حدود یکمیلیون و هفتصدهزار سال تخمین میزنند. جزئیات رخدادها و پیشرفت‌های ثبت شده که ما آن را »تاریخ« مینامیم، تنها به شش یا هفت هزار سال پیش برمیگردد. نظرات زیادی دربارة اینکه »مردم کی و کجا استفاده از سرپناه را آموختند؟« و یا «اولین خانه‌ها چگونه بودند؟» وجود دارد. پناهگاه‌های اولیه، فضای داخلی جهت تأمین آسایش ساکنان را به وجود آوردند و این فضا‌های داخلی، زندگی ساکنانش را تحت تأثیر قرار داد. طراحی فضا‌های داخلی، حرف‌های باشد یا نه، جنبه‌های غیرقابل اجتناب از زندگی است. دنیای مدرنی که ما آن را میشناسیم، عالوه بر قلمرو خانة خودمان، شامل خانه دوستان و بستگان، دفاتر، فروشگاهها، رستورانها، مدارس، بیمارستانها، انواع وسایل نقلیه و سایر مکانها میشود.

واضح است که مردم در گذشته تجربه زندگی بسیار متفاوتی داشتند چراکه در مکان‌هایی متفاوت از آنچه که امروز رایج است، سکونت داشتند. تصور یک ِ لحظه از زندگی کشاورز قرون وسطایی در مزرعه، شوالیه‌های در قلعه، راهبی در صومعه، اشرافزاده و بانو در عمارتی قرن هفدهمی یا زندگی خانواده‌های در یک خانة شهری در دوره ویکتوریا، الگو‌های زندگی مبتنی بر فضا‌های گذشته را به یاد میآورد. زندگی گذشتگان متأثر از جنبه‌های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی هر دوره بود و این نیروها تأثیر زیادی روی محیط مصنوع داشتند. مطالعه طراحی داخلی، پیشرفت و تغییرات آن در طول تاریخ، مسیر مفیدی است هم برای بررسی گذشته و هم برای درک منطقی فضا‌هایی که در زندگی مدرن استفاده میشوند. از طراحان داخلی حرف‌های انتظار میرود که به مطالعه تاریخ طراحی بپردازند تا تجربه‌های نهفته در »سبکها« را فراگیرند؛ نام و ماهیت همکاری افرادی را که مؤثرترین و جالبترین دستاوردها در طراحی داشتند، بدانند. فضا‌های داخلی که افراد آرزوی دیدن آنها را دارند در جهان پراکنده و دسترسی به آنها با سختی‌هایی همراه است؛ لذا ضروری است تا با مراجعه به عکسها و شرحها و به طور روزافزون، فیلم، تلویزیون و اینترنت به بینشی در تاری ِ خ فضا‌های داخلی ساخته شده توسط انسان دست یابیم. تعداد محدودی کتاب با این موضوع و با این تأکید وجود دارند که میتوانند تاریخچه درست و قابل درکی از طراحی فضا‌های داخلی به صورت منسجم ارائه دهند.

هدف کتاب تاریخ طراحی داخلی، بررسی پایه‌ای تاریخچه شش هزار ساله افراد و فضای عمومی در حجمی منطقی است. بهبود چنین کتابی به ناچار با پیچیدگی‌هایی همراه است. فضای داخلی همانند نقاشی یا مجسمه، به طور مجزا وجود ندارد بلکه به نوعی داخل پوسته‌ای، کلبه‌ای، ساختمانی یا حتی کشتی و هواپیمایی قرار میگیرند. همچنین با محدودة بزرگی از اشیا و محصوالت انسانساخت پر میشوند؛ تجهیزات روشنایی، مبلمان، منسوجات و برخی از مواقع آثار هنری. این بدان معنی است که طراحی داخلی زمین‌های با مرز‌های نامشخص است و با حوزه‌های هم قلمرو خود مانند ساخت و ساز، معماری، هنر، صنعت و تکنولوژی‌های گرمایشی– سرمایشی، تهویه مطبوع، روشنایی، آب و تجهیزات تصفیه و همه آنچه را که امروزه »طراحی تولید« نامیده میشود در قالب لوازم و تجهیزات، همپوشانی‌هایی دارد. تعداد فضا‌های داخلی ایجاد شده در طول تاریخ بیشمارند؛ حتی اگر فقط فضا‌های داخلی معاصر موجود را در نظر بگیریم. نویسندة یک تاری ِخ جامع، با حوزه گسترد‌های از انتخابها دربارة آنچه که شامل و آنچه که مستثنی است، مواجه میگردد. هیچ دو نویسند‌های در این زمینه، انتخابها و تصمیمات یکسانی نخواهند داشت و مطالب آورده شده در کتاب تاریخ طراحی داخلی، انتخاب‌های این نویسنده بر اساس موضوعات ذیل است:

1 .فضا‌های داخلی از ساختار‌هایی که آنها را دربرگرفته، جداییناپذیرند و این بدان معناست که طراحی داخلی به طور غیرقابل تفکیک به ِ معماری متصل و تنها با در نظر گرفتن معماری زمینه قابل مطالعه است.

2 .به علت وسعت جغرافیایی و گستردگی و پراکندگی طراحی‌های بشری، تأکید کتاب تاریخ طراحی داخلی به غرب محدود شده؛ طرح‌هایی که پیشینه و منشأ تاریخی پیدایش آن آمریکا و اروپا است.

3 .انتخاب فضا‌های داخلی جهت بحث و بررسی به پذیرش معیار‌های مشخصی نیاز دارد. مثال‌های انتخاب شده در کتاب یا از نظر زیبایی‌شناسی شاخص‌اند یا زمان و مکان خاصی در تاریخ را نمایش میدهند. برخی از مثال‌ها به قدری مشهورند که الزاما دربرگیر گرفته میشوند (برای مثال معبد 1) پانتئون در رم و کلیسای جامع شارتر دیگر نمونه‌ها نیز به علت نگهداری خوب غیرمعمول در گذر زمان یا به علت نمایش کار طراحانی خاص، مهم یا قابلتوجه، ارائه شدهاند. در این میان عالوه‌ بر بررسی نمونه‌ای مهم و شناختهشده، به طرح‌های «متداول» بومی در دوره‌های تاریخی توجه شده است.

4 .در کتاب تاریخ طراحی داخلی، به فضا‌های محصور مثل ویرانهها، مکان‌های باستانی و حیاطها باز محصور توسط ساختمان توجه کافی نشان داده شده است. اگر چه که سقف آنها آسمان است و ً داخلی نیستند. فضا‌هایی مشخصا 5 .نقلوقول‌هایی از منابع اولیه در کادر‌هایی 2 با ذکر شماره فصل مشخص به نام »دیدگاه« قرار داده شدهاند که برخی از نقطهنظرات دیدگاه معاصر را در مورد دوره‌های خاص ارائه میدهند. خواننده تشویق میشود که بحث‌های بیشتر دربارة دورهها، مثالها، پرسوناژها و موضوعات وابسته به آنچه حس کنجکاوی و وسعت عالقة وی اجازه میدهد، جستجو کند. کتابشناسی 3 ،راهنمایی است به کتاب‌هایی که فراهمشده محدوده وسیعی از موضوعات طراحی داخلی را ارائه کردهاند. ً دیدن فضا‌های مورد عالقه بهتر از هر یقینا چیز دیگری است اما در حالی که زمان و هزینه، چنین بازدید‌هایی را برای اغلب خوانندگان محدود میکند، دیدن برخی نمونه‌‌های در دسترس، محدودیت‌های هر کتاب را جبران و تجربه‌‌های غنیتر از واقعیت‌های فضای داخلی ارائه میکند.

جان پایل، پنج دهه سابقۀ فعالیت به عنوان نویسنده، معلم و طراحی قابل اعتماد را دارد. مواجه با این چالش عظیم؛ ویرایش یکی از مهمترین و تأثیرگذارترین کتاب‌های او) از میان ً ساده نبوده است. 12 کتابش (برای من اصال روایت جان از تاریخ معماری و طراحی از همان اولین نوشته‌هایش دقیق و خواندنی است و تنها گاهی نیاز به اضافاتی دارد. بسیاری از مطالب، مربوط به شرکت‌های حقوقی است که دیگر فعالیت ندارند و یا معماران و طراحانی که زنده نیستند. آشکارترین تغییر، شامل جایگزینی بسیاری از عکس‌های سیاهوسفید با نسخه‌های رنگیشان و اضافه کردن تصاویر بیشتر است. اصالحات محتوایی نیز بیشتر مربوط به فصل‌های آخر و معاصرتر است: اضافه کردن اطالعاتی مربوط به دهه‌های آخر قرن بیستم. که از فاصلۀ بیشتر و از امروز، بهتر دیده میشدند؛ پروژه‌هایی که بیشتر از گذشته و زمان ساختشان مهم جلوه میکردند اضافه شده و طراحانی نیز از متن اصلی حذف شدهاند. در سال‌های اخیر، تغییرات اجتماعی و رشد بینظیر تکنولوژی، دنیا را تغییر داده است؛ انفجاری از طرح‌های جدید و دگرگونی در روش‌هایی که بر اساس آن طراحی، شکل گرفته است. معماری و طراحی داخلی، از این پس به عنوان موضوعاتی اخالقی محسوب میشوند؛ دیگر نمیتوان منابع طبیعی را بیتوجه و بیدلیل برای این موضوعات مصرف کرد که این الگو خود نتیجۀ اشتباهات و اسرافها و آسیب‌های وارد شده در گذشته است. طراحان داخلی در کنار طراحان شهری، معلمان و دولتها به عنوان شکلدهندگان محیط مصنوع و مجریان تغییرات اجتماعی، مسئولیت‌های جدیدی در برابر خود قرار دادهاند. همۀ این تغییرات سبب شکلگیری فصل جدیدی شدند؛ این فصل، روایتی مجزاست که به پیشرفت‌های مؤثر بر تغییر شکل فضای داخلی ساختمانها در دهه‌های ابتدایی قرن 21م. میپردازد. این تحوالت هرچند گرایش غالب نیستند، از جهات قابل درکی متبلور شدهاند؛ در واقع، خصلت طراحی در دنیای 4 »را امروز، مفهوم »یک اصل همیشه درست به عنوان اصلی زیباییشناسانه رد میکند و آن را مربوط به گذشته میداند. بر عهدۀ گذر دههها و قرن‌های آتیست که ابداعات این دوره، گذرا یا بیحد و مرز یا هر طور دیگری باشند. برخی از نمونه‌های سرکش و بدیع این دوره، فقط به صورت تاریخ روایت خواهند شد؛ اما بهترین آنها که امیدوارم بسیاری از پروژه‌های کتاب تاریخ طراحی داخلی را شامل شود، ساختمان‌های شاخص آینده خواهند بود. طراحی فضای داخلی آینده، تغییراتی اساسی پیش روی خود دارند که به صورت غیرقابل انکار و بسیار زیادی امیدوارکننده به نظر میرسند. امیدوارم که در انتقال مفاهیم از دوره و نویسند‌های به دوره و نویسند‌های دیگر، مؤثر بوده باشم؛ اطمینان دارم «جان» راضی است.